„Gledajući unazad na posljednjih šest godina, mnogi posmatrači će se jednoglasno složiti da se stanje islamofobije u Evropi ne samo nije poboljšalo, već se pogoršalo, ako ne i dostiglo vrhunac“, naglašeno je u izvještaju za 2020. godinu.
Izvještaj detaljno istražuje osnovnu dinamiku koja direktno ili indirektno doprinosi porastu antimuslimanskog rasizma u Evropi. Ovo se proteže od islamofobičnih izjava koje se šire u nacionalnim medijima do zakona i politika koje ograničavaju osnovna prava evropskih muslimanskih građana i ugrožavaju čitavo društvo. Kao rezultat toga, Evropski izvještaj o islamofobiji 2020. govori o utjecaju antimuslimanskog rasizma na ljudska prava kao što su sloboda udruživanja, sloboda govora i vjerske slobode i državno pravo u Evropi.
Ovo šesto izdanje izvještaja naglašava kako je pandemija COVID-19 utjecala na mobilizaciju islamofobije i kako su države poput Austrije i Francuske primijenile svoje antimuslimansko zakonodavstvo i mjere da ugroze muslimansko civilno društvo. Izvještaji iz 31 zemlje pokazuju kako vlade i mejnstrim mediji učestvuju u reprodukciji diskursa koji dovode u opasnost osnovna prava evropskih građana i kako se može suprotstaviti ovom razvoju.
Evropski izvještaj o islamofobiji 2020 uredili su dr. Enes Bajrakli i dr. Farid Hafez, a u pripremi je učestvovalo 37 lokalnih naučnika, stručnjaka i aktivista civilnog društva specijalizovanih za rasizam i ljudska prava. U pripremi izvještaja iz regiona učestvovali su Ivan Ejub Kostić iz Srbije, Hikmet Karčić iz Bosne i Hercegovine te Nejra Kadić Meškić iz Hrvatske i Amina Šemsović iz Crne Gore.
U izvještaju iz Bosne i Hercegovine istaknuto je sljedeće: “Antimuslimanska netrpeljivost i negativni trendovi prema muslimanima u Bosni i Hercegovini se uglavnom očituju u obrazovnom, političkom i medijskom sistemu. Kao i u prethodnim godinama, glavni generatori islamofobije i antimuslimanske netrpeljivosti su čelnici bosanskih Srba – politički, medijski i akademski nosioci politike. Tokom 2020. godine došlo je do blagog smanjenja antibosanske i antimuslimanske retorike. Glavni razlog za ovo je bila pandemija COVID-19. Ove godine su srpski zvaničnici nastavili negiranje genocida i ratnih zločina . Domaći i regionalni mediji doprinijeli su antimuslimanskim netrpeljivostima kroz izvještavanje o terorističkim prijetnjama i radikalnoj ideologiji, povezujući ih s bošnjačkim političkim i vjerskim zvaničnicima. Konačno, ove godine je vidljiv nastavak fizičkih i verbalnih napada na džamije i imame, većinom u bosanskohercegovačkom entitetu Republika Srpska.”
Široko ignorisana i pogrešno shvaćena, islamofobija podriva živote miliona muslimanskih građana, slabi demokratiju i jača rast ksenofobičnih i rasističkih grupa u Evropi. Stoga se ovaj zbornik korisnih uvida i podataka objavljuje kako bi evropskim kreatorima politike, institucijama i nevladinim organizacijama pružio preporuke o tome kako se sistematski boriti protiv antimuslimanskog rasizma u Evropi.